Đưa giải pháp phát triển doanh nghiệp công nghiệp chủ lực

Phát triển chưa tương xứng tiềm năng

Theo báo cáo của Sở Công Thương Hà Nội, mỗi năm, các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp chủ lực của Thủ đô đạt doanh thu gần 200.000 tỷ đồng, chiếm gần 35% tổng giá trị sản xuất công nghiệp thành phố, kim ngạch xuất khẩu đạt gần 2 tỷ USD, tạo việc làm cho gần 80.000 lao động.

Xác định việc phát triển công nghiệp chủ lực đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế Thủ đô, Hà Nội đã triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ, thúc đẩy lĩnh vực này nhằm cụ thể hóa các chương trình, đề án phát triển công nghiệp nói chung và sản phẩm công nghiệp chủ lực nói riêng trên địa bàn.

Tuy nhiên, việc phát triển sản phẩm công nghiệp chủ lực trên địa bàn còn chưa tương xứng với tiềm năng. Nguyên nhân do chưa kêu gọi được những dự án đầu tư sản xuất lớn, có tính dẫn dắt các ngành công nghiệp phụ trợ, công nghiệp hỗ trợ phát triển.

Các chính sách hỗ trợ đối với các doanh nghiệp có sản phẩm được công nhận là sản phẩm công nghiệp chủ lực Thành phố chưa thực sự rõ nét. Các chương trình hỗ trợ của các sở, ban, ngành chủ yếu là lồng ghép, chưa có một chương trình hỗ trợ dành riêng cho các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp chủ lực, vì vậy chưa đủ sức thu hút nhiều doanh nghiệp tham gia chương trình.

Phó Chủ tịch Hội Doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp chủ lực TP. Hà Nội (HAMI) Nguyễn Công Cường cho hay, trong bối cảnh biến động của kinh tế, chính trị toàn cầu, khi các nền kinh tế lớn đưa ra các quy chế giám sát khắt khe về xuất xứ, tiêu chuẩn môi trường… Những điều này đặt ra thách thức rất lớn cho khu vực sản xuất, đặc biệt là khối doanh nghiệp tư nhân đang giữ vai trò nòng cốt trong xuất khẩu và công nghiệp hóa.

Trong nước, nền kinh tế đang trải qua giai đoạn tái cấu trúc sâu rộng. Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân đang được triển khai, đồng thời, chương trình chuyển đổi số quốc gia, tăng trưởng xanh và hội nhập chuỗi cung cứng toàn cầu... đang thúc đẩy doanh nghiệp phải đổi mới, nâng cao khả năng thích ứng và sáng tạo. Trong bối cảnh đó, việc chuyển mình không còn là lựa chọn mà là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp tồn tại và phát triển bền vững.

Nhiều doanh nghiệp công nghiệp chủ lực của Thủ đô đã có những bước đổi mới về công nghệ, đổi mới về sản xuất, tuy nhiên, khó khăn lớn nhất đối với doanh nghiệp trong ngành đó là vốn để đầu tư công nghệ mới.

"Doanh nghiệp muốn sản xuất xanh, sản xuất sạch nhưng bài toán để doanh nghiệp đầu tư công nghệ mới, câu hỏi đặt ra là ai cho vay vốn. Làm xanh, sạch, sản phẩm sẽ tốt hơn nhưng giá thành tăng lên khiến doanh nghiệp lại đối diện với bài toán cạnh tranh đầu ra", ông Cường nói.

Cần ứng dụng công nghệ số để nâng cao sức cạnh tranh

Ông Nguyễn Công Cường kiến nghị cần có khoản vốn, khoản thương mại tín dụng ưu đãi dành cho tất cả các doanh nghiệp chuyển sang sản xuất xanh, chuyển sang net zero. Khi đó, sản phẩm sản xuất ra mới có thể cạnh tranh trên toàn cầu và mới khuyến khích được doanh nghiệp phát triển bền vững.

Kinh tế thương mại toàn cầu đầy biến động tạo ra những thách thức chặn "dòng chảy" của doanh nghiệp công nghiệp chủ lực. Mặc dù xác định phải ứng dụng công nghệ số, tuy nhiên, hiện có tình trạng doanh nghiệp đang trì hoãn việc ứng dụng công nghệ số mà mới chỉ tập trung vào sản xuất, kinh doanh.

Các chuyên gia cho rằng, khó khăn cũng chính là thời điểm để doanh nghiệp xem lại giá trị nội tại, phải tinh gọn, tối ưu nguồn lực, cần ứng dụng dần công nghệ số để giải "bài toán" nâng cao sức cạnh tranh.

Hà Nội đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, cơ bản trở thành Thành phố công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Đến năm 2030, trở thành thành phố công nghiệp hiện đại; phát triển các ngành sản xuất công nghiệp có chọn lọc, đột phá vào những ngành, sản phẩm sử dụng công nghệ hiện đại, kỹ thuật tiên tiến, có hàm lượng chất xám cao, làm cơ sở phát triển kinh tế tri thức; là động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của cả nước.

Để hỗ trợ cho ngành công nghiệp nói chung, công nghiệp chủ lực nói riêng, bà Nguyễn Kiều Oanh, Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội cho biết, Sở sẽ tiếp tục đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp chủ lực phát triển khoa học, công nghệ. Đồng thời, phát triển nguồn nhân lực; đẩy mạnh tuyên truyền, vận động các doanh nghiệp lớn tham gia xét chọn sản phẩm công nghiệp chủ lực thành phố. Đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư và hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp chủ lực Thành phố.

Bên cạnh đó, phát huy vai trò của Hội Doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp chủ lực TP. Hà Nội, các cơ quan, đơn vị liên quan, làm động lực thúc đẩy, kết nối, hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp chủ lực phát triển cũng rất quan trọng.

Thành phố Hà Nội xác định ưu tiên các ngành có sản phẩm công nghiệp chủ lực gồm công nghệ thông tin, cơ khí chính xác, thiết bị điện - điện tử, công nghệ sinh học, dược phẩm, mỹ phẩm cao cấp, chế biến nông - lâm - thủy sản, sản xuất và sử dụng vật liệu mới…

Thùy Linh