Hà Nội siết chặt an toàn thực phẩm mùa lễ, Tết

Siết kỷ cương an toàn thực phẩm ngay từ trước Tết

Phục vụ Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán Bính Ngọ và Lễ hội Xuân năm 2026, UBND TP. Hà Nội xác định an toàn thực phẩm là nhiệm vụ trọng tâm, mang tính xuyên suốt và liên ngành. Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Vũ Thu Hà đã ký ban hành Kế hoạch số 326/KH-UBND về bảo đảm an toàn thực phẩm trong toàn bộ cao điểm lễ, Tết, thời gian triển khai từ 25/12/2025 đến hết ngày 20/3/2026.

Theo Kế hoạch, Hà Nội đặt mục tiêu kiểm soát chặt chẽ an toàn thực phẩm trong toàn bộ chuỗi từ sản xuất, chế biến, kinh doanh, nhập khẩu đến sử dụng thực phẩm. Trọng tâm là nâng cao trách nhiệm của các cấp, ngành từ Thành phố đến phường, xã, bảo đảm mọi khâu đều có người chịu trách nhiệm, có kiểm tra, có giám sát và có xử lý.

Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Vũ Thu Hà yêu cầu các Sở, ban, ngành, UBND phường, xã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan báo chí, truyền thông đẩy mạnh tuyên truyền kiến thức an toàn thực phẩm tới cả cơ sở sản xuất, kinh doanh và người tiêu dùng. Nội dung truyền thông tập trung vào thực hành vệ sinh an toàn thực phẩm trong dịp Tết, phòng ngừa ngộ độc rượu, hướng dẫn lựa chọn, bảo quản, chế biến và tiêu dùng thực phẩm an toàn.

Bà Vũ Thu Hà cũng nhấn mạnh yêu cầu huy động sự tham gia của toàn xã hội trong phòng ngừa, đấu tranh với thực phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng. Cách tiếp cận này cho thấy Hà Nội không xem an toàn thực phẩm là việc riêng của cơ quan quản lý, mà là trách nhiệm chung của cả cộng đồng.

Tăng cường kiểm tra tại các "điểm nóng" lễ hội và tiêu dùng

Song song với truyền thông, công tác kiểm tra liên ngành được TP. Hà Nội triển khai với cường độ cao, tập trung vào những địa bàn tổ chức lễ hội lớn và khu vực tiêu dùng thực phẩm gia tăng mạnh. Các đoàn kiểm tra của tuyến trên sẽ làm việc trực tiếp với Ban Chỉ đạo công tác an toàn thực phẩm của tuyến dưới, qua đó đánh giá trách nhiệm quản lý và hiệu quả triển khai tại cơ sở.

Những địa bàn trọng điểm được nhấn mạnh gồm: Hương Sơn, Tây Hồ, Sóc Sơn, Sơn Tây, Mê Linh, Đông Anh, nơi tập trung đông du khách và hoạt động dịch vụ ăn uống trong mùa lễ hội. Đối tượng kiểm tra trải rộng từ cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh, nhập khẩu thực phẩm đến chợ đầu mối, kho thực phẩm, siêu thị, trung tâm thương mại, cơ sở dịch vụ ăn uống và thức ăn đường phố.

Các mặt hàng được kiểm soát chặt là những sản phẩm tiêu thụ lớn trong dịp Tết và lễ hội như thịt và sản phẩm từ thịt, bia, rượu, đồ uống có cồn, nước giải khát, bánh, mứt, kẹo, rau củ quả, phụ gia thực phẩm. Nội dung kiểm tra tập trung vào điều kiện pháp lý, hồ sơ công bố sản phẩm, nhãn hàng hóa, nguồn nước chế biến, điều kiện vệ sinh và khả năng truy xuất nguồn gốc.

UBND TP. Hà Nội yêu cầu các đoàn kiểm tra khi phát hiện vi phạm phải xử lý nghiêm theo quy định, tuyệt đối không để thực phẩm không bảo đảm an toàn, không rõ nguồn gốc, vi phạm ghi nhãn tiếp tục lưu thông trên thị trường. Quan điểm này thể hiện rõ tinh thần không thỏa hiệp với các hành vi coi nhẹ sức khỏe cộng đồng.

Tổng kiểm tra giết mổ, siết chặt nguồn thực phẩm đầu vào

Ở khâu được coi là "cửa ngõ" của chuỗi cung ứng thực phẩm, Hà Nội triển khai tổng kiểm tra hoạt động giết mổ, vận chuyển và kinh doanh động vật, sản phẩm động vật. Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền đã ký Quyết định số 6095/QĐ-UBND thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành về nội dung này.

Đoàn kiểm tra gồm 12 thành viên do ông Tạ Văn Tường, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội làm Trưởng đoàn. Đoàn sẽ tiến hành kiểm tra tại 126 xã, phường trên địa bàn Thành phố, tập trung vào các địa phương có quy hoạch hoặc định hướng quy hoạch cơ sở giết mổ tập trung, cơ sở giết mổ tạm thời và các điểm kinh doanh sản phẩm động vật.

Nội dung kiểm tra bao gồm việc triển khai Kế hoạch số 283/KH-UBND tại địa phương, công tác kiểm dịch, kiểm soát giết mổ, vệ sinh thú y và truy xuất nguồn gốc động vật, sản phẩm động vật. Các quy định về dấu kiểm soát giết mổ, tem truy xuất, chứng nhận kiểm dịch được đặt dưới sự giám sát chặt chẽ.

Đoàn liên ngành cũng kiểm tra điều kiện vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường tại cơ sở giết mổ, trong đó đặc biệt lưu ý khâu thu gom, xử lý chất thải, phụ phẩm sau giết mổ. Trên cơ sở giám sát, các vi phạm sẽ bị xử lý hoặc kiến nghị xử lý theo đúng quy định pháp luật.

Không dừng ở giải pháp tình thế trong mùa cao điểm, Hà Nội đồng thời triển khai các bước đi mang tính căn cơ. Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP. Hà Nội Dương Đức Tuấn vừa ký ban hành Kế hoạch số 336/KH-UBND về khắc phục các điểm nghẽn trong công tác an toàn thực phẩm.

Kế hoạch đặt mục tiêu nâng cao chất lượng quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm, xây dựng hình ảnh một Hà Nội an toàn, văn minh, thân thiện với du khách và bạn bè quốc tế, dựa trên nguyên tắc "6 rõ": rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP. Hà Nội Dương Đức Tuấn định hướng xây dựng hệ thống dữ liệu tập trung quản lý an toàn thực phẩm toàn Thành phố, liên thông giữa các Sở, ngành, địa phương và tích hợp dữ liệu số hóa, làm nền tảng cho truy xuất nguồn gốc thực phẩm kết nối với Cổng truy xuất nguồn gốc quốc gia.

Một điểm nhấn quan trọng là đổi mới toàn diện phương thức truyền thông an toàn thực phẩm, chuyển mạnh sang truyền thông đa nền tảng, trực quan, theo nhóm đối tượng và nhóm nguy cơ. Hà Nội dự kiến xây dựng website chuyên về an toàn thực phẩm, vận hành mạng lưới giám sát cộng đồng, công khai các cơ sở, vùng sản xuất và sản phẩm bảo đảm an toàn, trong đó có các sản phẩm OCOP.

Là đô thị đặc biệt với gần 10 triệu dân, mỗi ngày Hà Nội tiêu thụ hàng nghìn tấn nông sản, thực phẩm, trong khi khả năng tự cung ứng mới đáp ứng từ 20% đến 70% tùy nhóm hàng. Sự phụ thuộc lớn vào nguồn cung từ các địa phương khác khiến kiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc trở thành bài toán mang tính sống còn.

Thực tế cho thấy hệ thống giết mổ nhỏ lẻ xen kẽ khu dân cư, chợ truyền thống quy mô nhỏ, lực lượng kiểm tra mỏng và thói quen tiêu dùng chuộng giá rẻ vẫn là những thách thức lớn. Một số vụ việc phát hiện cơ sở thu gom mỡ động vật không bảo đảm vệ sinh tại Thường Tín hay phản ánh về thực phẩm muối chua không an toàn tại Phúc Thọ, Đan Phượng đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về những khoảng trống trong quản lý.

Theo ông Tạ Văn Tường, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, nhu cầu tiêu thụ thực phẩm trên địa bàn sẽ tiếp tục tăng mạnh trong thời gian tới. Ông nhấn mạnh: "TP. Hà Nội kiên quyết tăng cường thanh tra, kiểm tra đột xuất tại tất cả các khâu. Những cơ sở vi phạm sẽ bị xử phạt nghiêm minh và công khai thông tin để nâng cao tính răn đe".

Cùng với siết chặt quản lý, Hà Nội đang thúc đẩy các mô hình sản xuất an toàn, hình thành chuỗi liên kết khép kín từ vùng nguyên liệu đến bàn ăn. Nhiều địa phương đã phát triển vùng sản xuất đạt VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ, cung ứng cho trường học, bệnh viện, nhà hàng và khách sạn, tạo nguồn thực phẩm ổn định, có thể truy xuất nguồn gốc.

TP. Hà Nội đặt mục tiêu 100% cơ sở sản xuất, kinh doanh nông lâm thủy sản được cấp chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm, tăng cường hậu kiểm để tránh tình trạng đạt chuẩn mang tính hình thức. Đồng thời, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư công nghệ bảo quản, chế biến hiện đại, xây dựng vùng nguyên liệu an toàn và chuỗi cung ứng minh bạch.

Trong bối cảnh áp lực tiêu dùng ngày càng lớn, việc Hà Nội đồng loạt triển khai các biện pháp trước mắt và chiến lược dài hạn cho thấy quyết tâm xây dựng một thị trường thực phẩm an toàn, lành mạnh và bền vững. Khi quản lý chặt chẽ đi cùng nâng cao nhận thức cộng đồng, an toàn thực phẩm sẽ không còn là nỗi lo thường trực mỗi mùa lễ, Tết, mà trở thành nền nếp trong đời sống đô thị của Thủ đô.

Minh Anh