Phát huy giá trị di tích lịch sử, văn hóa gắn với du lịch đêm tại Thủ đô

Du lịch đêm góp phần tuyên truyền, giáo dục ý thức bảo tồn di sản

Cùng với các di tích, hệ thống các bảo tàng trên địa bàn Thủ đô hiện đang triển khai nhiều sản phẩm du lịch về đêm nhằm tăng trải nghiệm cho du khách như: Tour "Đêm thiêng liêng" tại Nhà tù Hoả Lò; tour đêm "Giải mã Hoàng thành Thăng Long"; tour đêm với chủ đề "Tinh hoa đạo học" tại Trung tâm Hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám...

Gần đây nhất, tại Di tích quốc gia đặc biệt Đền Quán Thánh, UBND quận Ba Đình đã chính thức cho ra mắt sản phẩm du lịch tour đêm "Tiếng chuông Trấn Vũ" - "Chạm vào linh thiêng, sống cùng huyền thoại".

Trao đổi với phóng viên Báo Điện tử Chính phủ, nhà nghiên cứu văn hóa - TS.Nguyễn Ánh Hồng nhấn mạnh ý nghĩa việc kết hợp sản phẩm du lịch tour đêm gắn với các giá trị di tích lịch sử, văn hóa của Thủ đô, nhằm thu hút du khách có trải nghiệm khám phá chiều sâu tâm linh, lịch sử, văn hóa Thăng Long - Hà Nội, góp phần phát triển du lịch Thủ đô.

Theo TS.Nguyễn Ánh Hồng, du lịch tour đêm có ý nghĩa rất lớn đối với việc phát triển du lịch của Hà Nội và bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa của Hà Nội. Việc phát triển du lịch tour đêm gắn với giá trị lịch sử, văn hóa tạo cơ hội cho người dân được biết đến, đến gần hơn các di tích lịch sử, văn hóa. Bên cạnh đó, tạo cho người dân có điều kiện để nâng cao hiểu biết, bồi đắp thêm tri thức về các di tích lịch sử, văn hóa.

Bên cạnh đó, sản phẩm du lịch tour đêm tại các di tích rất phù hợp với phát triển du lịch Hà Nội, gắn di tích lịch sử với du lịch, bởi dưới sự lung linh, huyền ảo của Hà Nội, đôi khi những giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể của các di tích lịch sử mới có cơ hội để tỏa sáng, hấp dẫn thu hút người xem đến với những khoảnh khắc của vẻ đẹp lung linh, huyền ảo, chiều sâu giá trị.

Đối với việc phát triển và phát huy di tích lịch sử, giá trị của di tích lịch sử văn hóa có ý nghĩa rất lớn. Du lịch tour đêm không chỉ thu hút du khách mà còn có ý nghĩa trong việc tuyên truyền, giáo dục ý thức bảo tồn di sản.

Theo TS.Hồng, để phát triển và thực hiện các hoạt động tuyên truyền cho việc nâng cao ý thức bảo tồn di sản của của công chúng thì không chỉ có du lịch tour đêm mà còn cả du lịch tour ngày. Tuy nhiên, sự đặc biệt của của du lịch tour đêm, là trong màn đêm tĩnh lặng, khi mà nhịp điệu cuộc sống lắng xuống thì du khách mới có thể sống chậm lại để thưởng thức những khoảnh khắc, những ấn tượng mà các di tích lịch sử, văn hóa đem lại.

"Theo cảm nhận của tôi, những sản phẩm du lịch tour đêm chính là hình thức để tuyên truyền cho những giá trị di tích lịch sử tốt nhất, tốt hơn đối với công chúng và qua đó nâng cao ý thức của người dân về việc bảo tồn và phát huy các giá trị di tích lịch sử một cách tốt nhất.

Tôi nghĩ rằng, khi chúng ta làm tốt việc phát triển sản phẩm du lịch tour đêm, đây chính là "phương tiện" để khơi gợi và đánh thức được trách nhiệm, ý thức của cộng đồng đối với việc bảo tồn và phát huy những giá trị của di tích lịch sử, văn hóa Thủ đô", TS \.Nguyễn Ánh Hồng nhấn mạnh.

Cân bằng giữa nhu cầu phát triển du lịch đêm và giữ gìn không gian lịch sử, văn hóa

Để cân bằng giữa nhu cầu phát triển du lịch đêm và giữ gìn không gian linh thiêng của di tích lịch sử, văn hóa, TS.Nguyễn Ánh Hồng chia sẻ: "Theo tôi, trước hết chúng ta phải nâng cao ý thức của cộng đồng, ý thức của du khách trong nước và quốc tế khi tham gia các hoạt động du lịch đêm. Một trong những nguyên tắc phải đặc biệt chú ý đó là sự tôn trọng không gian linh thiêng tại các cái di tích lịch sử, văn hóa như Hoàng thành Thăng Long, di tích Nhà tù Hỏa Lò, Di tích quốc gia đặc biệt Đền Quán Thánh... Ở những nơi linh thiêng đó, không ai được thể hiện những hành vi vô lễ, những hành vi đùa cợt khiếm nhã...".

Tại một không gian văn hóa linh thiêng, du khách phải đảm bảo được sự tôn kính, từ chính hành động của mỗi người trong giao tiếp, ứng xử lịch thiệp sẽ giúp chúng ta bảo vệ được không gian linh thiêng đấy.

Theo TS.Hồng, các nhà tổ chức tour du lịch cần phải đưa ra các tiêu chí và các nội quy làm sao đó để du khách thực hiện được các nội dung, tiêu chí đó để họ cùng hợp tác. Cùng với các nhà quản quản lý, các tour du lịch đêm phải có sự kết hợp một cách hiệu quả, sự hợp tác chặt chẽ để hai bên cùng đồng hành và phát triển. Khi đó chúng ta sẽ khai thác một cách hiệu quả các lợi ích của các tour du lịch đêm, vừa phục vụ cho công tác phát triển du lịch gắn với phát triển kinh tế, vừa phục vụ cho việc bảo tồn và phát huy giá trị của các di tích, mà đảm bảo được yếu tố mang tính thiêng của các điểm di tích mà tour du lịch.

Những điểm đến như Hoàng Thành Thăng Long, Văn Miếu-Quốc Tử Giám, hay phố cổ Hà Nội không chỉ là minh chứng cho một thời kỳ vàng son, mà còn là nơi thu hút hàng triệu lượt khách mỗi năm.

Việc phát triển các hoạt động du lịch đêm kết hợp với các di sản không chỉ nâng cao những giá trị lịch sử, văn hóa của các di tích, mà còn giúp bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, thu hút hấp dẫn du khách trong nước và quốc tế đến tham quan và trải nghiệm một Hà Nội cổ kính nhưng hiện đại.

Minh Thư